Mazelen

Wat is mazelen?

Mazelen is een zeer besmettelijke virale ziekte die voornamelijk kinderen treft, maar ook volwassenen kan infecteren. De ziekte wordt veroorzaakt door het mazelenvirus, een paramyxovirus uit het geslacht Morbillivirus.

Mazelen kan leiden tot ernstige complicaties en was ooit een van de belangrijkste doodsoorzaken bij jonge kinderen wereldwijd. Dankzij vaccinatieprogramma’s is het aantal gevallen sterk afgenomen, maar uitbraken komen nog steeds voor in gebieden met een lage vaccinatiegraad.

Symptomen van mazelen

Mazelen begint vaak met verkoudheidsachtige symptomen, waaronder:

• Koorts
• Hoesten
• Loopneus
• Oogontsteking (conjunctivitis)

Hoe ziet mazelen eruit?

Na de eerste symptomen verschijnen vaak kleine witte vlekjes in de mond, bekend als Koplik’s vlekjes. Kort daarna ontstaat een rode, vlekkerige huiduitslag, die meestal begint op het gezicht en zich uitbreidt naar de rest van het lichaam.

Complicaties bij mazelen

Hoewel mazelen in veel gevallen zonder problemen verloopt, kan het leiden tot ernstige complicaties, vooral bij jonge kinderen en volwassenen. Mogelijke complicaties zijn:

• Longontsteking
• Encefalitis (ontsteking van de hersenen)
• Diarree en uitdroging
• Oorinfecties
• Subacute scleroserende panencefalitis (SSPE), een zeldzame maar dodelijke hersenziekte die jaren na de infectie kan optreden

Hoe verspreidt mazelen zich?

Mazelen is een van de meest besmettelijke ziekten ter wereld. Het virus verspreidt zich via:

• Druppeltjes in de lucht bij hoesten of niezen
• Direct contact met besmet speeksel of slijm
• Het virus kan tot twee uur in de lucht blijven nadat een besmet persoon de ruimte heeft verlaten

Vaccinatie tegen mazelen

De meest effectieve manier om mazelen te voorkomen is vaccinatie. Het mazelenvaccin is onderdeel van het MMR-vaccin, dat bescherming biedt tegen mazelen, bof en rodehond.

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) en gezondheidsinstanties adviseren twee doses van het vaccin voor optimale bescherming.

Behandeling van mazelen

Er bestaat geen specifieke antivirale behandeling voor mazelen. De behandeling richt zich op het verlichten van de symptomen en kan bestaan uit:

• Voldoende vochtinname om uitdroging te voorkomen
• Koortswerende middelen zoals paracetamol om de koorts te verlagen
• Antibiotica als er secundaire bacteriële infecties zoals longontsteking of oorinfecties optreden

Mazelen bij kinderen en volwassenen

Welke leeftijd krijgt een kind mazelen?

Mazelen kan op elke leeftijd voorkomen, maar het komt het meest voor bij kinderen tussen 1 en 4 jaar oud.

Kunnen volwassenen mazelen krijgen?

Ja, volwassenen kunnen ook mazelen krijgen, vooral als ze niet gevaccineerd zijn. Volwassenen die besmet raken, hebben een verhoogd risico op ernstige complicaties zoals longontsteking en encefalitis.

Belang van vaccinatie en preventie

Mazelen was ooit een veelvoorkomende ziekte, maar dankzij wereldwijde vaccinatieprogramma’s is het aantal sterfgevallen aanzienlijk gedaald. Sommige landen hebben mazelen zelfs volledig geëlimineerd.

Toch kunnen uitbraken nog steeds voorkomen in gebieden waar de vaccinatiegraad laag is. Het handhaven van een hoge vaccinatiegraad en het snel identificeren en isoleren van mazelengevallen blijft cruciaal om verdere verspreiding te voorkomen.