Bof

Wat is de Bof?

De bof, ook bekend als parotitis epidemica, is een virale infectieziekte die voornamelijk kinderen treft, hoewel het ook volwassenen kan infecteren. Het wordt veroorzaakt door het bofvirus, dat tot de familie van de paramyxovirussen behoort. De bof was ooit een veelvoorkomende kinderziekte, maar door effectieve vaccinatieprogramma's is het aantal gevallen drastisch verminderd. 

De Bof symptomen

• Zwelling van de speekselklieren: Dit is het meest kenmerkende symptoom van de bof, vooral rond de kaak en onder de oren, wat leidt tot een 'hamsterachtig' uiterlijk.

• Koorts: Vaak ervaren patiënten milde tot matige koorts.

• Pijn bij het kauwen of slikken: Door de zwelling van de speekselklieren kan het pijnlijk zijn om te eten of te slikken.

• Vermoeidheid, spierpijn en algemene malaise zijn ook gebruikelijke symptomen.

Complicaties van de Bof

Hoewel de bof vaak mild verloopt, kan het soms leiden tot ernstigere complicaties:

• Meningitis (ontsteking van de hersenvliezen) en encefalitis (ontsteking van de hersenen).

• Doofheid: In zeldzame gevallen kan bof leiden tot permanent gehoorverlies.

• Orchitis (ontsteking van de testikels) bij mannen die de puberteit hebben bereikt, wat in zeldzame gevallen tot onvruchtbaarheid kan leiden.

• Oophoritis (ontsteking van de eierstokken) en mastitis (ontsteking van de borstklieren) bij vrouwen.

Hoe krijg je de Bof?

Het bofvirus verspreidt zich via respiratoire secreties, zoals speeksel, door hoesten, niezen, of zelfs door direct contact met voorwerpen die besmet zijn met het virus. Het is zeer besmettelijk.

Vaccinatie voor de Bof

De beste manier om de bof te voorkomen is door vaccinatie. De bofvaccinatie is onderdeel van het MMR-vaccin (mazelen, bof, rodehond), dat in veel landen aan kinderen wordt gegeven. De vaccinatie heeft geleid tot een aanzienlijke afname van de ziektegevallen wereldwijd.

Hoe lang duurt de Bof bij kinderen?

Bij kinderen duurt de bof meestal ongeveer twee weken, maar dit kan variëren afhankelijk van de individuele reactie van het kind op het virus en eventuele complicaties. De incubatietijd, de periode van blootstelling aan het virus tot de eerste symptomen verschijnen, ligt meestal tussen 12 tot 25 dagen, met een gemiddelde van ongeveer 16 tot 18 dagen.

Verloop van de ziekte

Na het verschijnen van de eerste symptomen, zoals koorts, hoofdpijn, en zwelling van de speekselklieren (vooral de parotisklieren rond de kaak), kan de acute fase van de infectie enkele dagen tot ongeveer een week duren. De zwelling en pijn kunnen geleidelijk verminderen, maar de algemene vermoeidheid en zwakte kunnen nog enkele dagen voortduren na het verdwijnen van andere symptomen.

Complicaties van de Bof

Het is belangrijk om op te merken dat, hoewel de meeste kinderen volledig herstellen zonder ernstige problemen, complicaties zoals orchitis, oophoritis, meningitis, encefalitis, en zelfs gehoorverlies kunnen voorkomen. Deze complicaties zijn zeldzaam, vooral als het kind gevaccineerd is tegen de bof.

Hoe lang duurt de Bof bij volwassenen?

De duur van de bof bij volwassenen is vergelijkbaar met die bij kinderen en varieert meestal van een paar dagen tot ongeveer twee weken. De incubatietijd van het virus (de tijd tussen blootstelling en het verschijnen van symptomen) kan tussen de 12 tot 25 dagen liggen, met een gemiddelde van ongeveer 16 tot 18 dagen. De meeste mensen beginnen symptomen te ervaren zoals koorts, spierpijn en zwelling van de speekselklieren, vooral de parotisklier aan een of beide zijden van het gezicht.

Het herstel van de Bof

Zodra de symptomen beginnen, duurt het acute stadium van de bof, waarin de symptomen het hevigst zijn, meestal ongeveer een week. De zwelling van de klieren neemt meestal binnen deze periode af. Volledig herstel kan iets langer duren, waarbij sommige patiënten zich nog enkele dagen zwak of moe kunnen voelen nadat andere symptomen zijn verdwenen.

Kans op complicaties is groter

Er moet worden opgemerkt dat hoewel veel volwassenen volledig herstellen zonder ernstige gevolgen, de kans op complicaties bij volwassenen groter is dan bij kinderen. Dit kan omvatten orchitis (ontsteking van de testikels), encefalitis (ontsteking van de hersenen), en andere zeldzame complicaties zoals doofheid.

Behandeling van de Bof

Er is geen specifieke behandeling voor de bof; de behandeling is vooral gericht op het verlichten van de symptomen. Rust, hydratatie, en koortswerende en pijnstillende medicijnen zoals paracetamol of ibuprofen worden aanbevolen.

---

Veelgestelde vragen over de bof

Meer weten? Hieronder volgt een overzicht met veelgestelde vragen over de bof.

Wat zijn de symptomen van bof?

De symptomen van bof omvatten zwelling van de speekselklieren (vooral de parotisklieren), koorts, hoofdpijn, vermoeidheid, en pijn bij het kauwen of slikken.

Is bof ernstig?

Bof kan ernstig zijn, vooral als het leidt tot complicaties zoals meningitis, encefalitis, doofheid, orchitis (ontsteking van de testikels) bij mannen, en oophoritis (ontsteking van de eierstokken) bij vrouwen.

Kan een volwassene de bof krijgen?

Ja, volwassenen kunnen bof krijgen, en zij lopen een groter risico op ernstige complicaties dan kinderen. Dit is vooral het geval bij mannen die orchitis kunnen ontwikkelen, wat in zeldzame gevallen tot onvruchtbaarheid kan leiden.